23 Тамыз 2019
2711

«АИТВ-дан сақтану мүмкін бе?»

Қазақстан Республикасы  2019 жылдың  7   айында  2134  АИТВ-жұқтырғандар тіркелген,  сонын ішінде   ҚР азаматтары 2039 жағдай, 100 мың тұрғынға көрсеткіші  - 11,7  (2018 жылдың  7 айында   1810, 100 мың тұрғынға көрсеткіші – 9,8 ) шетел азаматтары –  95 жағдай барлық АИТВ жұқтырғандардан – 4,6 %  құрады (2018 жылдың  7 айында  79 жағдай – 4,2 %)   Өткен жылмен салыстырғанда  229  жағдайға өскен, немесе 12,7 % құрайды. 

       

Кумулятивтік саны ҚР бойынша  35111, облыс бойынша  152 адам.

       

Қызылорда облысы  2019   жылдың   7 айында 10 адам   АИТВ-жұқтырған тіркелген, оның ішінде шетел азаматты 1 жағдай, ҚР азаматтары  9 жағдай ( 100 мың адамға көрсеткіш  1,1)  2018  жылдың  6  айында   13 жағдай ( 100 мың тұрғынға көрсеткіші   1,6). Өткен жылдың осы мезгілімен салыстырғанда   4  ауруға азайған. Аудандар бойынша саралайтын болсақ  Арал 8, Қазалы 11, Қармақшы 8, Жалағаш 1, Сырдария 3, Шиелі 12, Жаңақорған 7, Қызылорда қаласынан 89 тіркеліп отыр. 

       

Жалпы Республикада да, біздің облыста да АИТВ-ның індеттік жағдайы күрделеніп келеді, оның ішінде біздің ауданда жоғарғы көрсеткіш көрсетуі, яғни өсу үрдісімен осы уақытқа дейін тіркелген 12 адамның 2-уі жұмысшы, 1-уі әскери қызметкер, 5-уі жұмыссыз, 1-уі зейнеткер, 2-уі жүкті әйел, 1-уі бір жасқа дейінгі бала болғаны, бұл ауру жасқа да, әлеуметтік статусқа да қарамайтыны  сонымен қатар соңғы бес  жылда 9 жағдай тіркеліп отырғаны алаңдатарлық жағдай. 

     

Ендігі жерде ғасыр дерті атанып кеткен аурудан сақтану мен алдын-алудың бірнеше көздерін көрсете кетуді жөн көрдік. Бұқаралық ақпарат құралы да насихат көзінің бір түрі болғандықтан артықтық етпес. ЖИТС бұл адамдардың жасына, ұлтына, бай-кедейлігіне қарамайтын қатерлі де жұқпалы дерт. Сондықтан өзінің осы вирусты жұқтырғанын ауырған адамның өзі де білмеуі мүмкін. АИТВ жұқтырған адамның сау адамнан ешқандай айырмашылығы болмайды. Бұл аурудың белгілері әркімде әртүрлі болуы мүмкін. Тек қана дәрігердің көмегімен қаныңызды тексеру арқылы ғана біле аласыз.

АИТВ (ВИЧ) – адамның иммунитет тапшылығының вирусы

ЖИТС (СПИД) – жұқтырылған иммунитет тапшылығының синдромы

Қандай жолдармен жұғады?

  1. Қан арқылы

а) зақымдалған қанды және қаннан жасалынған препараттарды құю кезінде

ә) зақымдалған қан жұққан медициналық құралдар арқылы

б) нашақорлар ортақ ине немесе шприц пайдаланған кезінде жұғады

  1. АИТВ жұқтырған адаммен қорғансыз жыныстық қатынасқа түскен кезде
  2. АИТВ жұқтырған анадан балаға жүктілік және босану кезінде немесе босанғаннан кейін ананың сүті арқылы

АИТВ-ны балаға жұқтырудың алдын алуда қазіргі кезде медицинада арнайы вирусқа қарсы дәрілер қолданады. АИТВ жұқтырған әйелге екіқабат кезінде сол дәрілерді міндетті түрде қолдану керектігін білген жөн. Ал, туылғаннан кейін балаға да сол дәрілер беріледі. Осындай АИТВ инфекциясының алдын алу шаралары баланың жұқтыруын 2-5 пайызға дейін төмендетеді. Иә, қазіргі кезде АИТВ инфекциясының емі табылмаған, бірақ АИТВ жұқтырған жүкті әйелдің де дені сау бала тууға мүмкіншілігі бар.

Қандай жолдармен жұқпайды?

1)    ванна мен бассейінде, дәретханада

2)    ауа арқылы, сөйлескенде, жөтелгенде, қол алысқанда т.б

3)    ортақ ыдыс және басқа да бұйымдар арқылы

Қалай қорғануға болады? 

Есірткіден аулақ бол,

Жұқтыру қаупін тудырмайтын мүшеқап жөнінде ұмытпағаның жөн

Ішімдік ішіп, есірткі қолданған кезде жыныстық қатынасқа түспеген жөн себебі, сен ол жағдайда өзіңнің іс-әрекетіңе бақылау жасай алмайсың.

Сақтансаң сақтаймын деген. Қауіпті дерттен сақтанып жүрейік!

 

Автор: ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы

күрес жөніндегі облыстық орталықтың

Шиелі ауданындағы филиалының дәрігер

эпидемиолог-қөмекшісі Б.Парманқұлов